ජාතිය පුරා උසස් තත්ත්වයේ සහ වඩා කාර්යක්ෂම ප්රාථමික සෞඛ්ය සේවා සැපයීම සඳහා යෝජිත ප්රාථමික සත්කාර ප්රජා මධ්යස්ථාන (PCCC) ව්යාපෘතිය යටතේ, දළ වශයෙන් 10,000කට එක් ප්රාථමික සත්කාර ප්රජා මධ්යස්ථානයක් (PCCC) පිහිටුවන බව සෞඛ්ය අමාත්යාංශය නිවේදනය කරයි.
සෞඛ්ය අමාත්යාංශයට අනුව, පළමු අදියරේදී, ඉදිරි වසර තුන තුළ ශ්රී ලංකාව පුරා මධ්යස්ථාන 2,000ක් පිහිටුවීමට සැලසුම් කර ඇත. සෞඛ්ය අමාත්යාංශය තවදුරටත් සැලසුම් කර ඇත්තේ මෙම වසර තුළ මධ්යස්ථාන 100ක් පිහිටුවීමට වන අතර, සෑම මධ්යස්ථානයක්ම ආරම්භයේදී අට දෙනෙකුගෙන් යුත් කාර්ය මණ්ඩලයක් සමඟ ක්රියාත්මක වනු ඇත.
රට පුරා ආවරණය වන යෝජිත ප්රාථමික සත්කාර ප්රජා මධ්යස්ථාන ව්යාපෘතිය පිළිබඳව මහජන සෞඛ්ය හෙද නිලධාරීන් (PHNOs) දැනුවත් කිරීම සඳහා පැවති උත්සවයකදී මෙම විස්තර අනාවරණය විය.
සෞඛ්ය අමාත්ය නලින්ද ජයතිස්ස මහතා ශ්රී ලංකා පදනම් ආයතන ශ්රවණාගාරයේදී පැවති මෙම සැසිවාරයේ මුලසුන දැරීය. අමාත්යාංශයේ ප්රාථමික සෞඛ්ය සේවා ඒකකය මෙම පුහුණු සැසිය සංවිධානය කරන ලදී.
වැඩමුළුව අමතමින් අමාත්ය ජයතිස්ස මහතා පැවසුවේ, රටේ සෞඛ්ය සේවාවන්හි ප්රමිතීන් ඉහළ නැංවීම සඳහා මෙම මුලපිරීම අත්යවශ්ය බවයි. මෙතෙක් ප්රතිපත්ති සම්පාදකයින් ප්රධාන වශයෙන් අවධානය යොමු කර ඇත්තේ ද්විතීයික හා තෘතීයික රෝහල් සංවර්ධනය කෙරෙහි බවත්, දේශපාලනය වරක් ප්රාථමික සත්කාර ශක්තිමත් කිරීමට වඩා බහු මහල් රෝහල් ගොඩනැගිලි තැනීමට අනුග්රහය දැක්වූ බවත් ඔහු සඳහන් කළේය. ශ්රී ලංකාව එම ප්රවේශයෙන් ඔබ්බට ගොස්, ඉදිරි වසර තුන තුළ මෙම නව වැඩසටහන ක්රියාත්මක කළ යුතු බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
අමාත්යවරයා වැඩිදුරටත් පැවසුවේ, අතීතයේ දේශපාලඥයන් තම ආසනවලට විශාල රෝහල් ගෙන ඒමටත්, එම පහසුකම් ශ්රේණිගත කිරීමේ ඉණිමඟේ ඉහළට තල්ලු කිරීමටත් උත්සාහ කළ බවයි. වත්මන් රජය දේශපාලන ඉල්ලීම් සපුරාලීමට රෝහල් වැඩිදියුණු නොකරන බවත්; මහජන අවශ්යතා ප්රමුඛ කර ගනිමින් ජාතික අවශ්යතා මත පදනම්ව තීරණ ගන්නා බවත් ඔහු පැවසීය. ගුණාත්මක හා ප්රමාණාත්මක පරිවර්තනය ආයතන කේන්ද්රීය නොව පුරවැසි කේන්ද්රීය විය යුතු බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
ඔහු තවදුරටත් නිරීක්ෂණය කළේ, පසුගිය වසර අට තුළ සෞඛ්ය අමාත්යාංශය ප්රාථමික සත්කාර වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා විවිධ ව්යාපෘති ක්රියාත්මක කළද, එම උත්සාහයන් අසාර්ථක වූයේ ඒවා අධික ජනගහනයකට සේවය කළ ආයතන හරහා ක්රියාත්මක වූ නිසා බලපෑම අඩාල වූ බවයි. නව ආකෘතිය යටතේ සෑම මධ්යස්ථානයක්ම නිශ්චිත ජනගහනයකට වෙන් කරන බවත්, අරමුදල් භාණ්ඩාගාරයෙන්, ජාත්යන්තර සංවිධානවලින් සහ පුද්ගලික පරිත්යාගශීලීන්ගෙන් ලැබෙන බවත් ඔහු පැවසීය. ශ්රී ලංකාවට ප්රාථමික සත්කාර ඒකක 2,000ක් පමණ අවශ්ය බවත්, රජය ඒවා වසර තුනක් ඇතුළත ලබා දෙන බවත්, මහජනතාව දැනටමත් නිතර යන සහ ප්රවේශ විය හැකි ස්ථාන තෝරා ගන්නා බවත් ඔහු කීවේය.
අමාත්ය ජයතිස්ස මහතා තවදුරටත් විශ්වාසය පළ කළේ, මෙම වැඩසටහන සෞඛ්ය පද්ධතියට ප්රධාන පරිවර්තනයක් සහ ශක්තිමත් පදනමක් බවට පත්වනු ඇති බවයි. එහි සාර්ථකත්වය භෞතික වත්කම් සහ තාක්ෂණයට වඩා මානව සම්පත් මත රඳා පවතින බව ඔහු පැවසීය. වයස්ගත වන ජනගහනය, වැඩිවන මානසික සෞඛ්ය අවශ්යතා සහ වැඩිවන සියදිවි නසාගැනීම් අවධාරණය කරමින්, සෞඛ්ය කාර්ය මණ්ඩලය මෙම අභියෝගවලට පූර්වක්රියාශීලීව මුහුණ දිය යුතු බව ඔහු පැවසීය. මෙම මධ්යස්ථානවලින් ප්රාථමික ප්රතිකාර ලබා ගැනීමට මහජනතාව යොමු කිරීමෙන් ද්විතීයික හා තෘතීයික රෝහල්වල තදබදය අඩු වන බවද ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේය.
අමාත්යවරයා සඳහන් කළේ, රජය මහජන සෞඛ්ය හෙද නිලධාරීන්ට (PHNOs) ප්රමුඛත්වය ලබා දෙන බවත්, අදියර වශයෙන් පහසුකම් සපයන බවත්ය. වෙනත් සේවා ගැටළු සඳහා කඩිනම් විසඳුම් ලබා දෙන බවට ඔහු ප්රතිඥා දුන් අතර, ප්රවාහන සීමාවන් ආමන්ත්රණය කිරීම සඳහා, ලබන වසරේ පළමු මාස තුන තුළ යතුරුපැදි ලබා දෙන බවත්, ප්රවාහන දීමනාවක් ද ලබා දෙන බවත් සෞඛ්ය අමාත්යාංශය පැවසීය.
මෙම මධ්යස්ථාන මගින් පුළුල් පරාසයක ප්රාථමික සේවා සපයනු ඇත, ඒවාට ඇතුළත් වන්නේ: බෝ නොවන රෝග සත්කාර, මූලික ශල්ය සත්කාර, වැඩිහිටි සත්කාර, පුනරුත්ථාපනය, පලීආටිව් සත්කාර (Palliative care), ප්රාථමික අක්ෂි සත්කාර, මුඛ සෞඛ්ය, මානසික සෞඛ්ය සේවා, පෝෂණ සේවා, මත්ද්රව්ය හා මත්පැන් පුනරුත්ථාපනය, නව යොවුන් වියේ සහ තරුණ සෞඛ්ය, තෝරාගත් රසායනාගාර පරීක්ෂණ, සහ ප්රජා සවිබල ගැන්වීමේ වැඩසටහන් යනාදියයි.
දිස්ත්රික් සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ මණ්ඩලවලට අනුයුක්තව සිටින මහජන සෞඛ්ය හෙද නිලධාරීන් 200කට අධික පිරිසක් මෙම වැඩමුළුවට සහභාගී වූහ. ඔවුන් ක්ෂේත්ර රාජකාරිවලදී මුහුණ දෙන අභියෝග, මානව සම්පත් සංවර්ධනය, පුහුණු වැඩසටහන් ක්රියාත්මක කිරීම, උසස්වීම් ක්රියා පටිපාටිවල අඩුපාඩු, වැටුප් හා දීමනා, තාක්ෂණික සේවා වැඩිදියුණු කිරීමේ අවශ්යතාවය, ප්රවාහන ගැටළු සහ රැකියා තෘප්තිය වැඩිදියුණු කිරීම පිළිබඳව සෞඛ්ය අමාත්යවරයා දැනුවත් කරන ලදී.